Szanowni Państwo,

1. Czy w nazwie Arkady Kubickiego wielka litera jest uzasadniona, czy może powinny to być arkady?
2. We Wrocławiu znajduje się obiekt o nazwie Stary Klasztor, a w nim sala restauracyjna i Sala Gotycka. Czy wszystkie trzy nazwy powinny być zapisane tak, jak to zrobiłem?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Często zdarza się, że młode dziewczyny wyjeżdżają za granicę do opieki nad dziećmi. Program nazywa się au pair. Jak nazwać osobę, która bierze udział w tym programie: au pairka? Czy też tego w ogóle nie odmieniać?

Zawsze sądziłam, że stosowanie wielkiej litery w zaimkach osobowych i dzierżawczych w tekstach prasowych, poradnikach, reklamach i innych tekstach, które nie są listami i nie wymagają formy grzecznościowej, jest błędem. Na przykład: „Kiedy kupujesz przez internet, sprzedawca musi być wobec ciebie uczciwy”. Nie mogę nigdzie znaleźć reguły, że napisanie w poradniku dla konsumenta tego zadania następująco: „Kiedy kupujesz rzeczy przez internet, sprzedawca musi być wobec ciebie uczciwy” – jest błędem.

Bardzo proszę o wyjaśnienie sprawy, która budzi liczne kontrowersje i spory. Dawniej, gdy wydawaliśmy książkę związaną z literaturą czy językoznawstwem rosyjskim lub szerzej – wschodniosłowiańskim (książkę – zaznaczmy – pisaną po polsku), stosowaliśmy zapis rosyjskich nazwisk czy tytułów dzieł w transkrypcji lub transliteracji, w zależności od potrzeb. Wszelkie cytaty były przekładane na język polski, a w razie podawania również brzmienia oryginalnego – transkrybowane. Od pewnego czasu autorzy zaczęli się chyba wzorować na książkach wydawanych w Rosji, na Białorusi i Ukrainie – w polskich tekstach i w przypisach stosuje się zapis fragmentów grażdanką. Taki tekst (dotyczący np. motywu śmierci u Tołstoja) staje się niezrozumiały dla kogoś, kto nie zna języka rosyjskiego (choćby twórczość Tołstoja – w tłumaczeniach – znał na pamięć), bo wszelkie przykłady, cytaty ilustrujące jakąś tezę itd. są wydrukowane po rosyjsku. W polskich zdaniach są wtrącenia po rosyjsku, wydrukowane grażdanką, co sprawia okropne wrażenie. Dam przykłady, ale niestety, nie mam czcionki rosyjskiej, wszystko zatem, co autor tekstu pisał grażdanką, zostanie przeze mnie podane wersalikami.
Autor relacjonuje dokładnie przebieg zdarzeń wiążących się z osobą „PIERIEKRASNOGO EKZIEKUTORA” (…) Jak konstatuje autor ARCHIJEREJA, czas nie zmienił rodziny Turkinów, czytamy bowiem, że „u TURKINYCH PO – PRIEŻNIEMU (…) KOTIK IGRAJET…”. W przypisach powstają też dziwaczne sytuacje, gdy jeden przypis drukowany jest grażdanką, drugi po polsku, a w przypadku powtórnego cytowania tego samego autora raz pisze się tamże po polsku, innym razem po rosyjsku. Dotyczy to całości zapisu bibliograficznego w przypisie: w przypadku przytaczania dzieła rosyjskiego również cały „aparat” – s. (strona), nr, t. (tom) itd. – jest drukowany grażdanką. Na domiar złego: w pracach zbiorowych, składających się z artykułów autorów zarówno polskich, jak i rosyjskich (białoruskich, ukraińskich), piszących niezależnie od swej narodowości czasem w języku ojczystym, czasem nie, stosuje się w nagłówkach artykułów zapis imienia i nazwiska autora w zależności od tego, po jakiemu jest napisana jego praca… Bardzo proszę o możliwie „dyrektywne” (jeśli to możliwe) rozstrzygnięcie, czy takie praktyki są dopuszczalne i jak dalece. Przepraszam za tak długie pytanie, ale żałuję, że nie mogę tu więcej okropnych przykładów przytoczyć…

Dzień dobry, Poradnio.
Gwiaździsty Sztandar czy Gwiaździsty sztandar – jak należy pisać tytuł hymnu Stanów Zjednoczonych?
Ludwik

Witam,
w jednej ze swoich prac użyłem zdania „Japończycy zaskoczyli Stany Zjednoczone, które w grudniu 1941 roku były kompletnie nieprzygotowane do prowadzenia działań zbrojnych na Pacyfiku”, ale zarzucono mi, iż wyrażenie kompletnie nieprzygotowane to kolokwializm. Absolutnie się z tym nie zgadzam. Czy jestem w błędzie i rzeczywiście jest to kolokwializm?
Pozdrawiam,
Łukasz Gibała

Szanowna Poradnia,
od niedawna na stacjach paliw pojawił się w sprzedaży mega hot dog. I znów owe nieszczęsne, ale ekspansywne, jak widać, cząstki obce nie chcą się kleić do innych słów. Czy łączyć je, jak nakazuje odpowiednia reguła, a jeśli, to jak łączyć? A jak w promocji dołożą jeszcze mega coca-colę oraz mega de volaille'a… Można nie jeść, nie pić, ale zapisać jakoś trzeba.
Z poważaniem
Aleksander Durkiewicz

1. Pytanie lingwistyczno-prawne. Mój mąż nosił w Polsce nazwisko Wolski-Moskow (drugi człon tego nazwiska to nazwisko bułgarskie). W Stanach Zjednoczonych, gdzie mieszkamy, nazwisko to wymawiano niepoprawnie, dlatego mąż zdecydował się na zmianę pisowni na Moskoff. Moje pytanie brzmi: czy w Polsce dopuszcza się oboczności, tzn. różne transkrypcje tego samego nazwiska z cyrylicy?
2. Pytanie lingwistyczne. Czy i jak powinno się to nazwisko odmieniać?

Ad https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Janko-muzykant-czy-Janko-Muzykant;19410.html
Czy rzeczywiście wielka reforma ortografii z lat 1934-1935 (lub jakakolwiek) zajmuje się takimi sprawami jak tytuły? Jest tego trochę: Ojciec [C/c]hrzestny, Władca [P/p]ierścieni, Raport [P/p]elikana… A może jest to tylko niefrasobliwie dopisana przez kogoś wersja taka, jak mu się wydawało? Podobny przypadek dotyczy np. [M/m]ałpki Fiki-Miki (zob. https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Mis-Colargol;14752.html

Jak odmienić i zapisać nazwiska o polskim lub słowiańskim pochodzeniu, ale noszone przez Amerykanów? Np. rodzina Zajac od kilku pokoleń wymawia swoje nazwisko „zei-dżek” , czy w takim razie znam Stuarta Zajaka, Zajac'a czy Zajaca? Jeśli Amerykanin wymawia swoje nazwisko „si-zla”,  to czy pracując z nim pracuję z Cieslą, Cieślą lub z Jackiem Ciesla? Czy mówię wtedy o Ciesli, Cieśli a może nawet o Cieslim (sizlim)?